توسط : شیراز شهری با تاریخ و فرهنگ بسیار غنی است که مکان های باستانی بسیاری را در خود جای داده است.
کلیسای مریم مقدس:
این کیلیسا در سال ۱۶۶۲ میلادی (۱۰۴۰ خورشیدی) ساخته شده است جای فعلی کلیسا در منطقه سنگ سیاه خیابان قاآنی، کوی دربند مشیر، نزدیک مسجد مشیر، جنب بازارچه ارامنه واقع شده‌است بنای اصلی این کلیسا در دوره صفویه شاه عباس دوم ساخته شده است از معماری زیبا و مهم کلیسا مریم مقدس،نمای خارجی اش چهارگوش می باشد و این نما بسیار شبیه کلیسا نیست ولی از داخل تالار، کلیسا گنبدی شکل میباشد اما در بیرون کلیسا گنبد مدور و گنبدی شکل نمی بینیم اما پشت بام تالار نمازگاه چهارگوش می باشد تالار کلیسا دارای گچ بری های بسیار منحصر به فرد است، کل سقف ترکیبی از نقاشی های چوبی بسیار زیبا با طرح های مختلف و همچنین نقاشی های رنگ روغن روی بستر چوب به شکل گنبدی آن را ساخته اند که یادآور سده یازدهم میباشد.تالار نمازخانه کلیسا به دست هنرمندان ارمنی و مسلمان شیراز در قرن هفدهم میلادی به شکل بنای باستانی ظریف و هنری ان را ایجاد کرده اند که در هیچ یک از کلیساهای ایران مثل این کلیسا دیده نشده داخل کلیسا که وارد می‌شوی شمعدانی های قدبلند و کاکتوس های رنگارنگ در دو طرف قرار دارد و تابلوهایی که نوشته خوانا ندارد که در هر سمتی به دیوارهای قدیمی ساختمان میخ شده و به چشم میخورد.سالن نه چندان بزرگ با نیمکت های چوبی 4 نفره پر شده و روی نیمکت‌ها به سمت محراب و تصویر حضرت عیسی (ع) و صلیبی قدیمی نمایان است دور تا دور کلیسا در طول سال های طولانی محل کسب تاجران پرتغالی میباشد و کم تر کسی می فهمد که این مکان کلیساست مگر از علامت صلیب بنای حضرت مریم در محاصره بناهای شهری قرار دارد و حتی برخی از اهالی سنگ سیاز از وجود آن بی خبرند.
کلیسای شمعون غیور
کلیسای شمعون غیور یا زند شیراز که این نام گرفته شده از حواری حضرت عیسی(ع) در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۱۸۳۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده این کلیسا مربوط به دوره اول پهلوی و کوچه نوبهار در کنار اماکن مقدسی مثل کنیسه آتشکده، و دارالقرآن میباشد بانی و اولین کشیش این کلیسا «رالف نارمن شارپ» دانشمند و خاورشناس شهیر انگلیسی میباشد که به گفته او ساختن این کلیسا در سال ۱۳۱7 به پایان رسید این کلیسا اکنون محل عبادت انگلیسی زبان‌ها و مسیحیان ارمنی است وارد شدن به این کلیسا توسط ماًموران دولتی در چند سال اخیر محدود شده و فارسی زبان‌ها قادر نیستند در زمان برنامه‌ها وارد شوند.
این کلیسای مسیحی، به علت رعایت جزئیات معماری ایرانی یکی از خوشکل ترین کلیساهای کشور شناخته شده که به شکل نمازگاهی با سقف، طاق ضربی آجری می باشد و به جای دریچه از پنجره‌های رنگارنگ با نقشه‌های مهندسی ریز و ظریف،ساخته شده که این طور در و پنجره‌هایی در خانه‌های قدیمی شیراز می بینیم شکل کلیسا به صورت سه طرف میباشد که ضلع شمال شرقی بنا با نمای سنگی واقع شده و بعد از ورود در دو طرف اتاق های آبدارخانه و محل استراحت پرستاران می باشد سالن اصلی کلیسا، سالن اجتماعات و کتابخانه در ضلع جنوبی مجموعه قرار دارد در سالن اصلی کلیسا، در سمت راست غسل تعمید کوچک و در سمت چپ لوح یاد بود نورمن شارپ قرار دارد. در امتداد راهروها به صورت طاق به فضای اصلی و محراب مرکزی منتهی می شود که در سمت راست محراب کوچک دیگری می باشد و اتاق رختکن و اعتراف نیز در همین سمت میباشد در انتهای راهروی اصلی سالن کلیسا با پلان صلیبی شکل و گنبد آجری میباشد آجرهای گنبد از کاربندی ها با تزئینات کاشی کاری استفاده شده و پوشش خارجی گنبد فلزی بوده و در ساق گنبد از کاشی استفاده شده است در این قسمت قطعات کاشی طوری کنار هم قرار گرفته تا در کل طرح صلیب را تداعی کنند
خانقاه احمدی شیراز
خانقاه احمدی در محله سنگ سیاه شیراز و در نزدیکی شاه‌چراغ شیراز یکی از قدیمی ترین و تاریخی ترین محله های شهر و متعلق به دراویش سلسله ذهبیه است ساخت این خانقاه به 6 سال طول کشید و ازلحاظ سبک معماری مربوط به دوران پهلوی می باشد اگر قصد بازدید دارید ابتدا باید از اهالی خانقاه اجازه بگیرید چون بازدید برای عموم نیست آرامگاه دو تن از بزرگان این سلسله به اسم های مرحوم میرزا احمد وحید الاولیا عبدالحی اردبیلی و مرحوم حضرت حب حیدر اردبیلی در این خانقاه می باشد که مورد احترام مریدان می باشد.معماری خانقاه زیبا و چشمگیر است که درساخت این بنا انواع مختلفی از هنر معماری ایرانی ازجمله قلم زنی مینا کاری کاشی کاری،آجرکاری طلاکاری و آینه‌کاری استفاده شده است. در این خانقاه موزه، کتابخانه، درمانگاه و همچنین آرامگاه بزرگان سلسله ذهبیه مثل آقا میرزا احمد عبدالحی مرتضوی تبریزی و جناب حاج میرزا محمدعلی حب حیدر اردبیلی می باشد ازجمله آثار باارزش موزه این خانقاه، قرآنی است که توسط استاد بزرگ علی‌اصغر زرمهر در طول 20 سال نوشته‌شده،همچنین در کنار خانقاه درمانگاه خیریه خانقاه احمدی میباشد که مورد استفاده مریدان میباشد.
کنیسه ربیع زاده شیراز
کنیسه ربیع زاده در دهه 1330با حمایت مالی آقای ربیع زاده برای جامعه یهودی شیراز تأسیس شد این کنیسه واقع در کوچه نوبهار (گذر ادیان) می باشد این کنیسه معروف‌ترین و اصلی‌ترین کنیسه یهودیان شیراز به می باشد ساختمان کنیسه دو طبقه می باشد که طبقه اول آن محل برگزاری آیین‌های یهودی می باشد
یهودیان برای برگزاری نیایش جمعی در کنیسه گرد هم جمع می شدند البته یهودیان می توانند نماز روزانه خود را در هر جایی به صورت انفرادی (فرادی) بخوانند، اما برخی نمازها را تنها به صورت جماعت می شود ادا کرد که در دین یهود اسم ان مینیان است، یعنی جمعی مرکب از حداقل ده مرد بالغ طبق سنت یهود انجام نماز به صورت جماعت صوابش بیشتر از نماز فرادی است و کنیسه در میان یهودیان بالاترین حرمت را بعد از معبد اورشلیم دارا می باشد کنیسه به جز نیایشگاه مکانی برای مطالعه و تحقیق می باشد که به عبری بیت میدرش ان را می نامند.
محله کلیمی‌ها
محله کلیمی‌ها یا در اصطلاح شیرازی ها محله جودها، اسم یکی از محله‌های شیراز قدیم است این محله تقریباً دست نخورده باقی مانده و در این محل مکان‌هایی مانند:بازار، بازارچه، قراول خانه حمام، مکتب خانه، و مسجد مخصوص کلیمی‌ها وجود داشته‌است. مرکز این محله همان مسجد مخصوص کلیمی‌ها می باشد.
این محلات شیراز به دو دسته بزرگ تقسیم می شوند به اسم های حیدری و نعمتی ،حیدری به محلاتی می گفتند که افراد آن محلات، خود را پیرو سلطان قطب الدین حیدر تونی که از مشایخ عرفان بود، می‌دانستند و نعمتی به محلاتی اطلاقی می‌شد که ساکنان آن خود را پیرو شاه نعمت‌الله ولی که از بزرگ‌ترین و شاخص‌ترین عرفای عصر بود، می‌دانستند مخالفت هایی که بین این دو دسته در سال‌های متمادی صورت گرفته هنوز مورد بحث است و حتی به شکل ضرب‌المثل جنگ حیدری، نعمتی در زبان ها می باشد.
