شیراز شهری محبوب در بین گردشگران داخلی و خارجی است و همچنان یکی از محبوب ترین مقاصد با مکان های دیدنی فراوان است یکی از جاذبه های گردشگری شیراز سرای مشیر شیراز میباشد سرای مشیر فقط یک اثر تاریخی نیست این بازار قدیمی تصویر روشنی از فرهنگ گذشته ایران ارائه می دهد و بهخوبی جوی که حاکم بر روزمرگی و بازارهای قدیمی بوده را منعکس می کند با شیرازی شو باشید تا بیشتر با سرای مشیر اشنا شوید.
معرفی سرای مشیر شیراز
واژه بازار بسیار کهن میباشد و معنی ان محل خرید و فروش میباشد این واژه ایرانی به زبان برخی از کشورهایی که با ایران تجارت می کردند مانند سرزمینهای عربی،ترکی،عثمانی و برخی از کشورهای اروپایی،راه یافته است بازار در زبان فارسی به معنای محلی برای خرید و فروش اجناس است و اگرچه امروزه این واژه عمدتاً برای اشاره به بازارهای دائمی،اصلی و قدیمی شهرهای کهن و تاریخی به کار میرود اما در گذشته گاهی به سادگی و گاهی با پیشوندها یا پسوندها به معنای محل خرید و فروش به طور مطلق بوده است اکثر شهرهای ایران دارای یک سری بازار هستند که هرکدام کالاهای شهرشان را در آن مکان خریدوفروش میکنند و بهاندازه وسعت بازار یا محل قرارگیری آنها میزان تبادلات کالا گنجایش متفاوتی را خواهد داشت.
بازارها همواره بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ عامه در طول تاریخ بوده اند موقعیت مغازه ها،ورودی،پیشخوان ها،سبک معماری و محصولاتی که در بازارهای مختلف به فروش می رسد،اطلاعات دقیقی از حال و هوای آن زمان ارائه می دهد در این میان بازار قدیمی سرای مشیر شیراز دارای جایگاه با ارزشی میباشد.
بازار وکیل شیراز به دلیل قرار گرفتن در میان مجموعه وکیل از اهمیت بالایی برخوردار است که علاوه بر ویژگی های معماری،زیبایی خاصی دارد سرای مشیر یکی از بخشهای بازار شیراز است که فضایی بسیار دلنشین و تمیز برای بازدیدکنندگان و گردشگران دارد.
سرای مشیر شیراز کجاست؟
تاریخچه سرای مشیر شیراز
قدمت سرای مشیر شیراز یا سرای گلشن از زمان سلطنت فتحعلی شاه قاجار آغاز می شود ابوالحسن خان مشیرالملک،وزیر وقت فارس،دستور ساخت این مجموعه باورنکردنی را در ضلع جنوبی بازار معروف وکیل و نزدیک خروجی آن داد.
البته در زمان پهلوی با گذشت زمان گرد پیری بر در و دیوار سرای مشیر دیده می شدکه که در سال 1348 به همت مسئولان وقت و به دستور فرح دیبا بازسازی شد.
در این دوره حوضچه بازار به چایخانه تبدیل شد و اتاقهای بازار را برای نمایش هنرهای دستی و محلی استان فارس اختصاص دادند از آن پس سرای مشیر شیراز را یا سرای گلشن را «سرای هنر» صدا می زنند.
همچنین سرای مشیر در سال 1347 با شماره 424 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
معماری سرای مشیر شیراز
اگر برای اولین بار وارد سرای مشیر شوید،نمی توانید آن را از بازار وکیل تشخیص دهید،زیرا معماری آن بسیار شبیه به این بازار قدیمی است اما آنچه سرای مشیری را از بازار وکیل متفاوت می کند،حیاطی است که در وسط بنایی هشتی قرار گرفته و با وجود حوض در وسط حیاط و درختان زیبای نارنج خودش را نشان می دهد هشتی بازار را به دو قسمت تقسیم می کند از سمت غرب با سرای مشیر و از سمت جنوب به بازار اردو متصل می شود.
بازار اردو بازاری پر پیچ و خم میباشد که از قسمت جنوبی بازار وکیل در جنوب شرقی امتداد دارد سقف این بازار با استفاده از حلبی و طاقی چوبی پوشیده که آثار سوختگی در قسمت های مختلف آن دیده می شود سه بازار اردو،بازار مسگرها و بازار مرغ فرم مثلث شکلی را ایجاد میکنند که راس آن در جنوب بازار وکیل میباشد.
در ورودی چوبی بزرگی در ورودی بازار به هشتی میباشد در ورودی چوبی بزرگی در ورودی بازار به هشتی میباشد این هشتی که بازار مشیر شیراز را به بازار نو مشیر وصل می کند دارای سقف مرتفع میباشد که بر فراز آن گنبد کمخیز نسبتا بزرگی میباشد و روی آن یک بادگیر چند وجهی است معماران با کاشی کاری زیبا و ظرافتکاریهای چوبی و همچنین شیشههای الوان جلوهای زیبا به بازار داده و و معماری مشهور ایرانی-اسلامی را بهخوبی در جایجای آن منعکس کرده اند حتی حوض وسط بازار هم از چشم هنرمندان ایران دور نیست و می توان کاشی کاری منحصر به فرد را در انجا تماشا کرد.
اکنون بالای سر درب ورودی اصلی سرای مشیر یا سرای گلشن سنگی گزاشته اند که متن وقفنامه را روی آن نوشته شده است و تاریخ رمضان سال ۱۲۸۸ هجری قمری روی ان میباشد.
در محوطه “سرای مشیر شیراز” در چهار ضلع،حجرههایی در دو طبقه ساخته شده، در این بنا همه سقفها به شکل طاق ضربی،و بدون به کار بردن الوار ساخته شده و که در نوع خود جالب است.
سردر ضلع جنوبی بازار کاشی کاری شده و دارای کتیبه ای با این عنوان است: بازار جدید مشیر شیراز در سال 1371 هجری شمسی افتتاح شد:«موقوفه مرحومه سلطان الحاجیه و معدلالملک». و این که این ضلع دارای دالانی از سنگفرش میباشد.
خرید در سرای مشیر شیراز
سرای مشیر به دلیل قرار گرفتن در یکی از مناطق مهم گردشگری شیراز که در واقع محور شاه چراغ به طرف بازار وکیل شیراز است و بهدلیل ساختمان زیبای بنا و حیاط بزرگ و دلگشایی که در بین این بنا میباشد از دیر باز جای مهمی برای بازدید گردشگران داخلی و خارجی بوده است.
اگر قصد خرید صنایع دستی از منطقه فارس را دارید،باید گفت که با ورود به این بازار دست خالی برنمی گردید این مکان با هدف عرضه محصولات صنایع دستی که در کنار صحنه های تاریخی ارزش آن دو چندان می شود.
از جمله صنایعی که در اینجا فعال است می توان به
معرق، حکاکی، قلمزنی
خاتمسازی،حکاکی روی مس و طلا و گبهبافی نام برد.